به نقل از «خبرآنلاین»

خاتمی: در قانون اساسی، عنوان نظارت بر رهبری نیامده است /تایید نشدن کاندیداهای مجلس خبرگان به معنای بی کفایتی آنها نیست

تاریخ انتشار: ۴ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۶۲۴۱۵

بخش هایی از گفتگو با سیداحمد خاتمی عضو فقهای شورای نگهبان و عضو هیات‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری را بخوانید؛

*یکی از مسئولیت‌های مهم مجلس خبرگان رهبری، نظارت بر مقام رهبری و نظارت بر تداوم ویژگی‌های رهبری است. این مسئولیت خطیر با چه روش‌ها و سازوکارهایی صورت می‌گیرد؟

من تعبیر شما را اصلاح می‌کنم. در هیچ ‌کجای قانون اساسی، عنوان نظارت بر رهبری نیامده است؛ البته مراقبت برای اینکه رهبری واجد شرایط بماند، در قانون اساسی آمده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از میان کمیسیون‌های خبرگان، این مراقبت به عهده «کمیسیون تحقیق» گذاشته شده است. کمیسیون تحقیق در طول سالیان بعد از ارتحال حضرت امام(ره) همواره این مراقبت را داشته و به تفسیر ویژگی‌های رهبری، از جمله مدیر و مدبر بودن و دیگر ویژگی‌ها پرداخته است. از طرف دیگر، کمیسیون تحقیق به این مطلب نیز پرداخته که در عرصه مدیریت کلان کشور، مدیریت ولایت چگونه بوده است. در چند دوره ای که من شاهد گزارش کمیسیون تحقیق بوده‌ام، گزارش این کمیسیون از همه شاخصه‌های رهبری، همواره مثبت بوده است.

نظارت به معنای مچ گیری نیست

لازم است به دو نکته اشاره کنم. اولا برخی می‌گویند وظیفه خبرگان، نظارت بر رهبری است که همانطور که عرض کردم، در متن قانون اساسی عنوان نظارت نیامده است. ثانیا افرادی که صحبت از نظارت می‌کنند، نگاهی خاص به نظارت دارند و نظارت را به معنای مچ‌گیری معنا می‌کنند. نظارت یعنی ارزیابی و اگر ارزیابی، مثبت بود و کسی خواست مچ بگیرد، این خلاف است. ارزیابی مثبت را باید مثبت گزارش کرد و ارزیابی منفی را منفی. اگر هم در یک ارزیابی، هم وجوه مثبت بود و هم وجود منفی، هر دو را باید گزارش کرد.

برخی تا وقتی شما در ارزیابی خود نقطه منفی گزارش نکنید، می‌گویند نظارت انجام نشده است. این نگاه نادرست در باب نظارت است. نگاه درست در باب نظارت، آن است که آنچه که واقعا هست گزارش شود؛ هم مثبت و هم منفی. بحمدالله مقام معظم رهبری بهترین عملکرد را داشته‌اند و خط و راه امام را با همان شفافیت عصر امام، ادامه داده و و ادامه می‌دهند. همه شاخص‌ها در مورد ولایت ایشان، مثبت است؛ گرچه می‌دانم آن‌هایی که نگاه مچ‌گیری به نظارت دارند، به همین مصاحبه نیز نقد خواهند داشت اما آنچه وظیفه ما است، بیان حقایق است.

آقای غلامرضا مصباحی‌مقدم اخیرا در مصاحبه‌ای با اینجانب گفت که اعضای خبرگان برای عضویت در کمیسیون تحقیق، به صورت فوق‌العاده ثبت‌نام می‌کنند و اعضای این کمیسیون بیشتر شامل افرادی می‌شوند که در زمینه‌های مختلف، صاحب نظر و اندیشه هستند. این موضوع تا چه اندازه اعمال می‌شود؟

البته واقعا نمی‌دانم که این تعبیر را آن عزیز داشته یا نداشته، اما اینکه برای هر کسی امکان ثبت‌نام در کمیسیون تحقیق وجود ندارد، صحیح نیست. حقیقت این است که امکان ثبت‌نام در همه کمیسیون‌ها برای همه اعضای خبرگان وجود دارد و هیچ محدودیتی در ثبت‌نام نیست. البته آنچه تاثیر دارد، رای خبرگان است. قانونگذار اهتمام ویژه‌ای به کمیسیون تحقیق داشته است. نشان این اهتمام، آن است که برای کمیسیون‌های دیگر حد نصاب در نظر گرفته می‌شود، مثلا می‌گویند تا ۱۱ نفر نفرات اصلی کمیسیون و تا نفر پانزدهم، علی‌البدل هستند و دوبار رای‌گیری نمی‌شود. اما در کمیسیون تحقیق، دو بار رای‌گیری انجام می‌شود، برای نفرات اصلی‌، یک بار و برای نفرات علل‌البدل هم یک بار. اگر مقصود این است، بله صحیح است و لکن در نام‌نویسی هیچ محدودیتی وجود ندارد.

اما در بحث نظارت، مقام معظم رهبری تفسیر کرده‌اند که آنچه باید در ارزیابی مد نظر باشد، خطوط کلی نظارت با حاشیه‌ای که بیان کردم، است. اینکه نهاد قوه قضاییه، چگونه باید ارزیابی شود، راهکار خود را دارد و مربوط به خبرگان نیست. از دیگر اختیارات‌ مقام معظم رهبری، نصب مسئول صداوسیما است اما ارزیابی عملکرد مسئول صداوسیما با خبرگان نیست و راهکار قانونی خود را دارد.

مجلس خبرگان رهبری، علاوه بر کمیسیون تحقیق، چند کمیسیون دیگر دارد؟

خبرگان علاوه بر کمیسیون تحقیق، ۷ کمیسیون دیگر نیز دارد. کمیسیون آیین‌نامه، کمیسیون اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون اساسی، کمیسیون سیاسی و اجتماعی، کمیسیون پاسداری از ولایت‌فقیه، کمیسیون اقتصادی، کمیسیون امور اداری و مالی و کمیسیون هیات اندیشه‌ورز.

باز هم از گفت‌وگوی اخیر با جناب مصباحی‌مقدم مصداق می‌آورم. آقای مصباحی‌مقدم در توضیح کارکرد مجلس خبرگان گفت که نمایندگان خبرگان در کمیسیون‌های مختلف با دعوت از مسئولین، از آن‌ها مطالبه‌گری می‌کنند و با این روش در واقع حلقه وصل مردم و حاکمیت می‌شوند. در این‌باره توضیح بیشتر دهید.

از میان کمیسیون‌های خبرگان کمیسیونی که در عرصه مطالبه‌گری فعال است، کمیسیون سیاسی است. من نشنیده‌ام که کمیسیون‌های دیگر، مطالبه‌گری کنند و مسئولین را برای جلسات خود دعوت کنند زیرا مربوط به حوزه کاری‌شان نیست. مطالبات خبرگان معمولاً از طریق کمیسیون سیاسی انجام می‌شود و مقامات هم به این کمیسیون می‌روند و گزارش می‌دهند.

یکی دیگر از کمیسیون‌های خبرگان، کمیسیونی تحت عنوان «هیات اندیشه‌ورز» است که با دستور مقام معظم رهبری تشکیل شده است. این هیات، وظیفه ارزیابی را به عهده دارد تا ببیند آیا در عرصه‌های مختلف، پیشرفت داشته‌ایم یا پسرفت. از کمیسیون‌های فعال خبرگان که از غیر اعضای خبرگان نیز در آن عضویت دارند، همین هیات اندیشه‌ورز است.

آیا کمیسیون سیاسی به کمیسیون‌های دیگر خط مشی هم ارائه می‌دهد؟

خیر؛ کمیسیون سیاسی خط مشی به کمیسیون‌های دیگر نمی‌دهد بلکه کار خودش را انجام می‌دهد.

در احراز صلاحیت نامزدهای خبرگان جناح، باند، حزب و گروه مطرح نیست

برویم سراغ موضوع نحوه احراز صلاحیت نامزدهای خبرگان. آیا علاوه بر آزمون شورای نگهبان، روش و سازوکار دیگری نیز برای احراز صلاحیت نامزدها وجود دارد؟ این سوال را از این جهت می‌پرسم که در انتخابات دوره پنجم خبرگان(اسفند ۹۴) صلاحیت برخی چهره‌ها به خاطر شرکت‌نکردن در آزمون شورای نگهبان، احراز نشد و برخی حواشی را به دنبال آورد.

ما هستیم و قانون و اتفاقا این قانون، تدوین شده است. قانون به ما می‌گوید، امتحان کتبی و امتحان شفاهی. با آزمون کتبی و شفاهی مشخص می‌شود که آیا داوطلب خبرگان، ویژگی‌های لازم را دارد یا ندارد که تشخیص این موضوع هم برعهده فقهای شورای نگهبان است. آنچه به عنوان یک حقیقت و واقعیت خدمت‌تان می‌گویم، این است که در این عرصه(احراز صلاحیت نامزدهای خبرگان) ما هستیم و قانون؛ برای ما مطلقاً جناح، باند، حزب و گروه مطرح نیست. ما معیارهای قانونی را پیش‌روی خودمان می‌گذاریم و عزیزی که داوطلب شده را بر این معیارها، عرضه می‌کنیم. اگر آن عزیز معیارها را داشت، او را می‌پذیریم و اگر معیارها را نداشت، طبیعی است که قانون به ما می‌گوید، پایبند قانون باشیم. البته این را هم بگویم که قصه پذیرش و عدم پذیرش، نه در خبرگان بلکه در سایر نهادها نیز نوعی قضاوت است و در قضاوت، طبیعی است که عده‌ای را خوش و عده‌ای را ناخوش آید.

آنچه به عنوان یک حقیقت و واقعیت خدمت‌تان می‌گویم، این است که در این عرصه (احراز صلاحیت نامزدهای خبرگان) ما هستیم و قانون؛ برای ما مطلقاً جناح، باند، حزب و گروه مطرح نیست. ما معیارهای قانونی را پیش‌روی خودمان می‌گذاریم و عزیزی که داوطلب شده را بر این معیارها، عرضه می‌کنیم.

سخنی را همواره داشته‌ایم و داریم و آن سخن، این است که پذیرش و عدم پذیرش در هر حوزه‌ای، مخصوص همان حوزه است و به حوزه‌های دیگر سرایت نمی‌کند. اگر داوطلب محترمی در آزمون خبرگان موفق نشود، دلیل بر آن نیست که این فرد به کلی بی‌کفایت است. چه بسا عزیزی در عرصه خبرگان از عهده آزمون بر نیاید اما یک مدیر خوب برای یک حوزه علمیه یا نقش‌آفرین در عرصه‌های مدیریتی کشور باشد. حتی ممکن است صلاحیت داوطلبی در انتخابات ریاست‌جمهوری مورد تایید قرار نگیرد اما صلاحیت همین فرد در عرصه مجلس شورای اسلامی، تایید شود. آنچه مهم است، حوزه صلاحیت است و قانون هم حوزه صلاحیت را مشخص کرده است.

این سخن را از این جهت بیان کردم که داوطلبانی که در عرصه خبرگان وارد می‌شوند، شخصیت محترمی دارند و ما به هیچ عنوان حق نداریم، شخصیت آن‌ها را مورد توهین قرار دهیم و اگر گفتیم صلاحیت فردی برای خبرگان محرز نیست، این عدم احراز صلاحیت، صرفا مخصوص حوزه خبرگان است و به سایر حوزه‌ها سرایتی ندارد. بنده به عنوان یک نفر از ۶ نفر فقهای شورای نگهبان که تصمیم‌گیرنده هستیم، سعی می‌کنیم در جلسات در چارچوب قانون نظر بدهیم؛ چه بسا نظر شخصی یا علاقه شخصی، یک چیز باشد اما قانون، چیز دیگری بگوید. مصلحت همه ما در کشور، قانونمداری است چون با قانون‌مداری است که کشور سامان پیدا می‌کند.

تشکیل هیات سه نفره در دبیرخانه خبرگان

سوال بعدی، درباره برنامه مجلس خبرگان برای تحقق افزایش مشارکت و رقابت در انتخابات است. خبرگان در این زمینه چه تدابیری اتخاذ کرده است؟

مقام معظم رهبری در ارتباط با دو انتخابات پیش‌رو یعنی مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، روی ۴ اصل امنیت، سلامت، رقابت و مشارکت تاکید کردند. تدبیر مجلس خبرگان رهبری برای تحقق این چهار اصل، تشکیل یک هیات سه نفره از بزرگان خبرگان در دبیرخانه خبرگان است. این هیات سه نفره، همه نهادهای مربوطه را پای کار آورده‌ تا اولاً مردم عملکرد خبرگان را بدانند و ثانیا در ارتباط با چگونگی حضور حداکثری مردم در انتخابات خبرگان، برنامه‌ریزی صورت بگیرد. این هیات، جلسات متعددی داشته و دارد که ان‌شاالله محورها و مصوبات آن، اجرایی خواهند شد.

این سه نفر شامل چه کسانی هستند؟

آیت‌الله حسینی بوشهری، آیت‌الله اراکی و آیت‌الله کعبی. این سه بزرگوار در دبیرخانه خبرگان عهده‌دار اجرایی‌کردن فرمایشات مقام معظم رهبری در عرصه امنیت، سلامت، رقابت و مشارکت در انتخابات هستند. این هیات به دنبال آن است که باید چه کاری صورت بگیرد تا مردم در عرصه خبرگان، به صحنه بیایند.

۲۷۲۱۸

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1817750

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: سید احمد خاتمی مجلس خبرگان رقابت انتخاباتی رد صلاحیت احراز صلاحیت نامزدهای خبرگان مجلس خبرگان رهبری کمیسیون های دیگر مقام معظم رهبری کمیسیون تحقیق کمیسیون سیاسی شورای نگهبان قانون اساسی کمیسیون ها ویژگی ها ثبت نام سه نفر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۶۲۴۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فضای مجازی باید قانون داشته باشد/لزوم قانونمندی پدیده‌های اجتماعی

به گزارش خبرنگار مهر، «بیژن نوباوه وطن» نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به برنامه لیست انتخاباتی که در آن حضور دارد گفت: الان در قالب لیست ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (امنا) هستیم؛ امنا یک جریان فکری نوگرا از بچه مسلمانان موجود کشور و یک جریان انقلابی صد درصد خالص است که اعتقاد به نوگرایی در امر تقنین در کشور دارد.

وی افزود: آن جریانی که هر ساله متأسفانه طی حداقل حدود ۴۰ سال در کشور شکل گرفته بود و افرادی دخالت می‌کردند که اصلاً کارشان این نبود و دخالت‌شان در انتخابات یک دخالت غیر معمول بود و افرادی را داخل مجلس می‌آوردند که شاید بسیاری از آن‌ها شرایط لازم را نداشتند.

نوباوه گفت: این بار این اتفاق افتاد که دیگر آن روش سنتی خاص (اشاره به روش بستن لیست‌های انتخاباتی) شکسته شد و توانستند یک جریان انقلابی، نیروهای جوان -البته جوان به معنای سن نمی‌گویم، شاید به معنای تازه وارد به مجلس- به لطف خدا وارد مجلس شوند و در دور اول بسیار موفق بود که من نیز در این لیست‌ها بودم.

نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: البته ناگفته نماند، به دلیل مشکلاتی که داخل مجلس بود و اعتراضی که به بسیاری از جریان‌های خودکامه و تفکر خودکامگی در مجلس وجود داشت، حاضر نشدم در بسیاری از این لیست‌ها باشم و حتی گفتم اگر نتوانم به مجلس راه یابم بهتر است تا اینکه بخواهم جایی بیایم که آن افراد را قبول ندارم. توسط دوستان به همین لیست امنا دعوت شدم. جریان جدیدی که اتفاق افتاده بود شکل گرفت و در وهله حدود ۱۴ نفر از نیروهای مشترک وارد مجلس شدند.

نوباوه در خصوص مهم‌ترین برنامه‌های خود در صورت راهیابی به مجلس آتی گفت: باید عرض کنم که برنامه‌های بسیار متنوعی در کشور داریم؛ شاید نگاه مردم به مجلس به خصوص نگاه غیر کلان‌شان، حل مشکلات روزمره است. البته به نظرم بسیاری از این مشکلات روزمره، مشکلات اجرایی است و مربوط به مجلس نیست و این خودش یک معضل است که بسیاری از همکاران ما را به خصوص در شهرستان‌ها درگیر کرده است.

وی افزود: نمایندگان بیش از آنکه به مسائل کلان کشور نظر داشته باشند، به حل مشکلات رورمزه می‌پردازند، مثل آسفالت، لوله‌کشی آب، گاز و این از آن مسائلی است که ربطی به نماینده ندارد اما گریبان نماینده را گرفته است.

نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: به دلیل ضعفی که نیروهای اجرایی دارند. مردم کارهایی را که استانداران، فرمانداران، بخشداران و دهیاران باید انجام دهند را از نمایندگان مطالبه می‌کنند.

وی افزود: کار من فرهنگی است و با تحولات روز مواجه هستیم. مثلاً، می‌بینیم امروز فضای مجازی حتی به منزله فضای حقیقی تبدیل شده است و همه منویات کشور را رقم و عامل رشد کشور است و بسیار می‌تواند در همه زمینه‌ها جهش ایجاد کند، اما فاقد هرگونه قانون است. ما به این فکر افتادیم که باید قانون داشته باشد.

نوباوه تصریح کرد: در بخش مشکلات اجتماعی که به تحرکات دشمنان ما برای ضربه زدن به نظام مربوط می‌شود، ما نیاز به تجدید قوانین مثل قانون عفاف و حجاب داشتیم. شما در قانون مجازات‌های اسلامی، قانون دارید، اما بسیاری از آن‌ها قانون‌های تعزیراتی است و قوانینی که شاید در شأن برخورد و شرایط فعلی جامعه نیست. ما باید قانون را تعدیل و یا به شکلی عملیاتی کنیم که هم حجاب و عفاف آن شکل عملی و ارزشی خودش را داشته باشد. در کنارش نیز مانع هنجارشکنی که می‌خواهد از این ملعبه استفاده و به کشور ضربه زند و در واقع عفاف و ناموس ملی کشور را تحت تأثیر قرار بدهد، شود.

وی در ادامه گفت: این نه در مورد کشور ما بلکه در همه جای دنیا وجود دارد. قانون راهنمایی و رانندگی هم به این شکل است ما نمی‌توانیم بگوییم که بهترین ماشین داشته باشیم و هر طور که دوست داریم رانندگی کنیم یا چراغ قرمز را رعایت نکنیم؛ هر پدیده اجتماعی حتماً باید قانونمند باشد تا بتواند موفق باشد.

این نامزد انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: قانون فضای مجازی که همه کارش انجام شده، طرحی بود حدود ۳۰ پیگیری شد و خوب هم پیش می‌رفت، متأسفانه به دلیل دست‌هایی که در خود مجلس و بیرون از مجلس وجود داشت و با هم همکاری کردند، به خصوص بیگانگان و دشمنان ما، نگذاشتند قانونی که شکل گرفته بود و می‌توانست خیلی کمک کار مردم باشد، اجرای شود. الان همه فکر می‌کنند که فضای مجازی فقط فضای سیاسی یا فرهنگی است، اصلاً اینطور نیست، فضای اقتصادیش مهم‌تر از همه بخش‌هایش است.

وی افزود: پلیس فتا می‌گوید در ۶ ماه گذشته سال ۱۴۰۳، ۱۲۰ هزار پرونده تشکیل شده است. چقدر می‌تواند پلیس فتا به این‌ها برسد و مگر اصلاً چقدر نیرو دارد.

نوباوه همچنین در پاسخ به سوالی درباره ارزیابی از عملکرد کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: من نمی‌خواهم اغراق کنم، همه کمیسیون‌های مجلس سر جای خودشان مهم هستند؛ یعنی اگر یکی از آنها انجام وظیفه نکند، حتماً یک جای کشور یک مشکلی پیش می‌آید اما فرهنگ به معنای همان چیزی که رهبر انقلاب فرمودند، به معنای هوا و اکسیژن است.

وی افزود: افرادی که در کمیسیون فرهنگی حضور دارند، متعهد و مؤمن هستند و کار را خوب پیش می‌برند اما با مشکلاتی، هم در داخل مجلس و هم در دولت مواجه هستیم؛ مثلاً وزیر فرهنگ آخرین وزیری است که بودجه به او تعلق می‌گیرد. آقای اسماعیلی وزیر فرهنگ بارها علنی گفته که کمکی که مجلس به ما کرد، خود دولت نکرد؛ در لایحه دولت، سهم فرهنگی اگر فرضا ۱ دیده شده، ما آن را ۵ برابر کردیم.

نوباوه همچنین در پاسخ به سوالی درباره کمیسیون انتخابی در صورت راهیابی به مجلس آینده گفت: صددرصد کمیسیون فرهنگی را انتخاب می‌کنم؛ در شأن خود نمی‌بینم که به کمیسیون دیگری بروم؛ کار من فرهنگ است.

نوباوه با اشاره به پویش انتخاباتی خبرگزاری مهر، گفت: عملکرد خبرگزاری مهر در ۴ دهه حضور من در رسانه، گویای این است که حتی زمان تشکیل شما را یادم هست. هدفی که برای تشکیل این نهاد بود، اطلاع‌رسانی صحیح است؛ یعنی جامع و بهینه. بنابراین بابت این پویش تبریک می‌گویم.

کد خبر 6093495 محمد مهاجرانی